Bauhaus
Oskar Schlemmer, Logo Bauhausu z 1922 r. fot. WikipediaW tym roku obchodzimy setną rocznicę powstania Bauhausu, pierwszej na świecie szkoły nowoczesnego projektowania. Uczelnia założona przez architekta Waltera Gropiusa w 1919 r. w Weimarze, powstała z połączenia Akademii Sztuk Pięknych i Szkoły Rzemiosł Artystycznych. Nazwa nawiązywała do średniowiecznej strzechy budowlanej Bauhutte, skupiającej pracowników różnych dziedzin rzemiosła budowlanego. Szkoła działała w trzech miejscach: w Weimarze (1919-925), Dessau (1925-1932) i w Berlinie (1932-1933).
Na uczelni wykładało wielu znakomitych artystów: Ludwig Mies van der Roche, Hannes Meyer, Paul Klee, Wassily Kandinsky, Oskar Schlemmer, Johannes Itten, Josef Albers i Laszlo Moholy – Nagy. Po jej zamknięciu przez nazistów większość profesorów i uczniów wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych.
Walter Gropius napisał manifest Bauhausu, w którym zawarł najważniejsze tezy. Pragnął zniesienia podziału między rzemieślnikiem i artystą, połączenia sztuki z techniką i stworzenia nowoczesnej, funkcjonalnej architektury. Główna zasada Bauhausu brzmiała „forma podąża za funkcją”. Architektura i przedmioty miały być projektowane na bazie prostych form geometrycznych, bez zbędnej ornamentyki i symboli narodowych. Forma była podporządkowana użyteczności wynikającej z potrzeb ludzi. Był to styl funkcjonalnego minimalizmu. Projektanci mieli tworzyć obiekty tanie, dostępne, racjonalne i praktyczne.
Walter Gropius, Budynek Bauhausu w Dessau, 1926 r. fot. wikipedia.plWzniesiona w 1926 r. według projektu Gropiusa siedziba szkoły w Dessau była ucieleśnieniem tych idei. Awangardowy, modernistyczny budynek składał się z pięciu skrzydeł, o zróżnicowanej bryle i elewacji. Posiadał nowoczesne rozwiązania funkcjonalne i nowości technologiczne: żelbetowa konstrukcję, trzykondygnacyjną stalową ścianę kurtynową, poziome pasy okien, płaskie dachy i pozbawione dekoracji elewacje.
Meble i przedmioty zaprojektowane w Bauhausie do dziś stanowią ikony designu. Do ich wykonania wykorzystywano najnowsze materiały i innowacyjne technologie, głównie technikę gięcia metalu. Najwybitniejszymi projektantami byli:
- Marcel Breuer
- Ludwig Mies van der Rohe
- Marc Stam
Marcel Breuer, Fotele Wassily, 1925 r. fot. ArtinfoFotel Wassily (model B3), nazwany tak na cześć malarza Wassil ego Kandinsky ego, zaprojektowany został przez pochodzącego z Węgier M. Breuera w 1925 r. Był pierwszym „metalowym meblem” Bauhausu, z wyeksponowaną konstrukcją z metalowych rurek i siedziskiem z naprężonych pasów materiału. Było to przełomowe rozwiązanie, które zdeterminowało estetykę kolejnych projektów Bauhausu.Stalowe konstrukcje M. Breuer wykorzystywał w kolejnych projektach takich jak ascetyczne stoliki Laccio czy krzesło Cesca,
Marcel Breuer, Stoliki Laccio, fot. Pinterest
Marcel Breuer, Krzesło Cesca, fot. patyna.plSłynny, elegancki fotel Barcelona Mies a van der Roche skonstruowany jest z dwóch skrzyżowanych stalowych prętów oraz skórzanego siedziska.
Mies van der Roche, Fotel Barcelona, fot. PinterestInspiracją dla projektu „Kołyski” Petera Kelera była książka W. Kandinsky ego na temat teorii kolorów. Składa się z prostych kształtów – trójkątów i prostokątów oraz podstawowych kolorów.
Peter Keler, Kołyska, 1922 r., fot. Bauhaus4youIkonami designu stały się lampa Wilhelma Wagenfelda i czajniczek Marianne Brandt.
Wilhelm Wagenfeld, Lampa stołowa, fot. Moma
Wilhelm Wagenfeld, Lampa stołowa, fot. MomaPostępowe idee szkoły Bauhausu uzyskały międzynarodową sławę i przyczyniły się do powstania nowoczesnego designu.