Bauhaus

W tym roku obchodzimy setną rocznicę powstania Bauhausu, pierwszej na świecie szkoły nowoczesnego projektowania. Uczelnia założona przez architekta Waltera Gropiusa w 1919 r. w Weimarze, powstała z połączenia Akademii Sztuk Pięknych i Szkoły Rzemiosł Artystycznych. Nazwa nawiązywała do średniowiecznej strzechy budowlanej Bauhutte, skupiającej pracowników różnych dziedzin rzemiosła budowlanego. Szkoła działała w trzech miejscach: w Weimarze (1919-925), Dessau (1925-1932) i w Berlinie (1932-1933).
Na uczelni wykładało wielu znakomitych artystów: Ludwig Mies van der Roche, Hannes Meyer, Paul Klee, Wassily Kandinsky, Oskar Schlemmer, Johannes Itten, Josef Albers i Laszlo Moholy – Nagy. Po jej zamknięciu przez nazistów większość profesorów i uczniów wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych.
Walter Gropius napisał manifest Bauhausu, w którym zawarł najważniejsze tezy. Pragnął zniesienia podziału między rzemieślnikiem i artystą, połączenia sztuki z techniką i stworzenia nowoczesnej, funkcjonalnej architektury. Główna zasada Bauhausu brzmiała „forma podąża za funkcją”. Architektura i przedmioty miały być projektowane na bazie prostych form geometrycznych, bez zbędnej ornamentyki i symboli narodowych. Forma była podporządkowana użyteczności wynikającej z potrzeb ludzi. Był to styl funkcjonalnego minimalizmu. Projektanci mieli tworzyć obiekty tanie, dostępne, racjonalne i praktyczne.

Wzniesiona w 1926 r. według projektu Gropiusa siedziba szkoły w Dessau była ucieleśnieniem tych idei. Awangardowy, modernistyczny budynek składał się z pięciu skrzydeł, o zróżnicowanej bryle i elewacji. Posiadał nowoczesne rozwiązania funkcjonalne i nowości technologiczne: żelbetowa konstrukcję, trzykondygnacyjną stalową ścianę kurtynową, poziome pasy okien, płaskie dachy i pozbawione dekoracji elewacje.
Meble i przedmioty zaprojektowane w Bauhausie do dziś stanowią ikony designu. Do ich wykonania wykorzystywano najnowsze materiały i innowacyjne technologie, głównie technikę gięcia metalu. Najwybitniejszymi projektantami byli:
- Marcel Breuer
- Ludwig Mies van der Rohe
- Marc Stam

Stalowe konstrukcje M. Breuer wykorzystywał w kolejnych projektach takich jak ascetyczne stoliki Laccio czy krzesło Cesca,


Słynny, elegancki fotel Barcelona Mies a van der Roche skonstruowany jest z dwóch skrzyżowanych stalowych prętów oraz skórzanego siedziska.

Inspiracją dla projektu „Kołyski” Petera Kelera była książka W. Kandinsky ego na temat teorii kolorów. Składa się z prostych kształtów – trójkątów i prostokątów oraz podstawowych kolorów.

Ikonami designu stały się lampa Wilhelma Wagenfelda i czajniczek Marianne Brandt.


Postępowe idee szkoły Bauhausu uzyskały międzynarodową sławę i przyczyniły się do powstania nowoczesnego designu.