Dekoracje kameowe wykonywane były przez Rzymian już w czasach starożytnych. Szklane naczynie, najczęściej o ciemnej barwie, pokrywano warstwami szkła o kolorze kontrastującym – najczęściej białym. Reliefową dekorację uzyskiwano przy pomocy szlifowania i rytowania. Jednym z najpiękniejszych dzieł w tej dziedzinie jest Waza Portlandzka datowana na I w. n. e.przywieziona do Wielkiej Brytanii ok. 1783 roku. W XIX wieku nastąpiło odrodzenie i rozkwit tej zapomnianej przez wieki techniki zdobniczej.
Waza portlandzka. Fot.: British Museum.
Pojawienie się Wazy Portlandzkiej w Anglii spowodowało wzmożone zainteresowanie opraz swoistą modę na szkła kameowe z dekoracją o tematyce greckiej i rzymskiej.
Najsłynniejszym ośrodkiem produkcji takich szkieł w Anglii było Stourbridge, a jednym z największych mistrzów tej dziedziny był John Northwood. W 1859 roku założył on z bratem własną wytwórnię. Po 20 latach pracy nad projektem udało mu się wykonać dokładną kopię Wazy Portlandzkiej.
Innym znanym dziełem Northwooda była kameowa waza zwana „Milton”(inspiracją był „Raj utracony” Miltona). Waza zdobiona była wizerunkami Adama i Ewy oraz Archanioła Rafała.
Waza Milton. Fot. Chrysler Musem of Art.
Innym, równie ciekawym wyrobem zachwycającym swym kunsztem była waza „Pegaz”, inspirowana mitologią. Naczynie zdobiła postać królowej mórz – Amfitryty oraz personifikacja Świtu.
Jednym z najsłynniejszych rzeźbiarzy szkieł kameowych był żyjący w latach 1850 – 1925 George Woodall (uczeń Johna Northwooda), który razem z bratem Thomasem wykonał wiele tego rodzaju dekoracji dla angielskiej firmy Thomas Webb & Sons. Biała dekoracja na kolorowym tle zdobiła liczne plakiety, wazon, flakoniki do perfum i półmiski.
Szkło kameowe George Woodall. Fot. Chrysler Musem of Art.
Inspirację stanowiły dla niego rzeźby Canowy, mitologia grecka oraz sztuka chińska. Dekoracje Woodalla ukazują jego mistrzowski poziom: drobiazgowo oddany detal, ostre, czyste krawędzie, najwyższej jakości ręczne szlifowanie.
Flakon na perfumy. Fot. Birmingham Museum of Art.
Wzrost popytu na tego rodzaju szkła wymusił wprowadzenie ulepszeń i skrócenie czasu wytwarzania. Zaczęto więc używać do cięcia szkła tarczki o napędzie mechanicznym, lub też trawiono je kwasem. Tak dekorowane szkła, produkowane masowo i stosunkowo tańsze nazywano „fałszywymi”.
Flakon na perfumy. Fot. Birmingham Museum of Art.
Szkło kameowe Galle. Fot. Corning Museum of Glass.
Moda na szkła kameowe rozpowszechniła się także we Francji, a ich produkcją zajęła się min. znana wytwórnia Baccarat. Produkowano tam zarówno przedmioty dekorowane ręcznie, jak i znaczne ilości wyrobów tańszych. Wazony, półmiski i czary zdobiły najczęściej motywy roślinne lub wzór meandra.. Pod koniec XIX wieku po technikę kameową sięgnęli artyści Art Noveau Emil Galle oraz bracia Daum.
Technika kameowa przypadła do gustu również Czechom, zyskując tam dużą popularność, przypominając tradycyjne metody dekorowania szkła warstwowego. Produkowano zarówno ręcznie rzeźbione, zachwycające kunsztem wykonania szkła, jak i wykonywane na skalę masową „fałszywe kamee”. Najczęściej podejmowanymi tematami były sceny leśne, myśliwskie, a także portrety niemieckich książąt i osobistości ze świata polityki. Jedną z bardziej znanych hut w Czecha specjalizującą się w w tej dziedzinie była Huta Harrachowska.
Technikę tę do Stanów wprowadził angielski szklarz Joseph Locke (1846 – 1936), który wyemigrował do USA w 1882 roku. Jako utalentowany rzemieślnik stworzył wiele pięknych szkieł, wynalazł wiele nowych odmian szkła kolorowego oraz wyszkolił liczną grupę szklarzy amerykańskich. Najsłynniejszymi hutami produkującymi szkła kameowe w Stanach były: New England Glass Co., History Flint Glass Manufactory czy Boston&Sandwich Glass Co.
Szkło kameowe Galle. Fot. Corning Museum of Glass.
